NẤM BIẾN ĐỔI HÌNH THÁI
NẤM BIẾN ĐỔI HÌNH THÁI
(Tinea incognita/Tinea incogtino/Steroid-modified tinea)
- ĐẠI CƯƠNG
Thuật ngữ “tinea incognito” (TI) được đưa ra năm 1968 bởi hai tác giả Marks và Ive để chỉ biểu hiện lâm sàng không điển hình của nấm do sử dụng steroid đường toàn thân hay tại chỗ sai cách, một số ít khác do thuốc ức chế calcineurin.
Nguyên nhân hay gặp nhất gây nên TI là:
-Trychophyton rubrum
-Trychophyton mentagrophytes
- Trychophyton verucosum
2. LÂM SÀNG
Bệnh hay gặp ở người có các yếu tố nguy cơ như: tổn thương đỏ da có vảy ở vùng mặt và thân mình kéo dài được điều trị bằng corticoid bôi hoặc ức chế calcineurin.
Bệnh biểu hiện hay gặp nhất là tổn thương dạng chàm (dễ nhầm với viêm da dạng chàm không điển hình, viêm da tiếp xúc, viêm da dầu, viêm da cơ địa).
Ngoài ra có thể gặp tổn thương đỏ da bong vảy, sẩn mụn mủ, dạng giống vảy nến, chốc, mày đay, viêm nang lông, rocasea, lichen phẳng, viêm da mủ, rụng tóc vùng da đầu, hiếm khi thấy biểu hiện viêm da giống nhạy cảm do ánh sáng, lupus ban đỏ dạng đĩa.
Vị trí phân bố chủ yếu vùng mặt và vùng thân mình (vùng thân mình hay gặp hình thái dạng chàm hoặc chốc).
- CHẨN ĐOÁN
Xét nghiệm soi tươi tìm nấm: thấy hình ảnh sợi nấm, tuy nhiên có thể do người bệnh ít sử dụng bôi thuốc trước đó dẫn đến kết quả âm tính giả. Để khẳng định chẩn đoán, có thể cho người bệnh ngưng bôi thuốc trong 2 – 3 ngày và làm xét nghiệm lại.
Nuôi cấy nấm trong trường hợp kháng điều trị, tổn thương dai dẳng.
- CHẨN ĐOÁN PHÂN BIỆT
- Chàm (eczema)
- Viêm da tiếp xúc
- Vảy nến
- Viêm nang lông
- Viêm da mụn mủ
- Rosacae
- Chốc
5. ĐIỀU TRỊ
Ngưng sử dụng cocticoid tại chỗ. Có thể dùng cocticoid nhẹ trong thời gian ngắn để tránh hiện tượng bùng phát (triệu chứng thường gặp sau khi ngừng cocticoid đột ngột).
Điều trị thuốc chống nấm toàn thân, có thể kết hợp với chống nấm tại chỗ trong thời gian 4 – 6 tuần hoặc lâu hơn tùy theo đáp ứng lâm sàng và kết quả soi nấm (nếu soi thấy nấm tổn thương nang lông cần điều trị dài).
Terbinafine 250mg/ngày
Itraconazole 200 – 400mg/ngày
Fluconazole 200mg/ngày
Là những lựa chọn ưu tiên bởi khả năng tích lũy và thấm tốt trong mô da.
|
|
|
Tổn thương nấm ở tay rất giống viêm da cơ địa (ảnh nguồn internet)
