RỤNG TÓC DO SẸO LỒI TRỨNG CÁ (Acne keloidalis nuchae)
(Acne keloidalis nuchae)
- ĐẠI CƯƠNG
Là rụng tóc sẹo do tình trạng viêm mạn tính gây ra bởi sự kích thích của những sợi tóc cứng, xoăn, mọc vào trong (cọ xát với cổ áo). Vi khuẩn không đóng vai trò nhiều trong cơ chế bệnh sinh của bệnh. Bệnh thường gặp ở Không tắm xa phòng, quần áo giặt phơi năng. Ngừng bôi thuốc 3 ngày trước khi khám lại. giới, da đen, tuổi từ 14 – 25.
- LÂM SÀNG
- Tổn thương cấp tính là các sẩn đỏ viêm chắc, kích thước 2 – 4 mm ở da đầu vùng chẩm. sau đó tạo thành mảng lớn hoặc cục (nodule). Khi có bội nhiễm sẽ hình thành mụn mủ và áp xe.
- Theo thời gian, khi quá trình viêm kéo dài, các sẩn xơ hóa và liên kết với nhau thành mảng lớn giống sẹo lồi và rụng tóc.
- Cơ năng: thường ngứa, có thể đau.
- CẬN LÂM SÀNG
- Dermoscopy: các búi tóc thưa thớt trên các sẩn và mảng mất nang tóc, vòng trắng xơ hóa và mụn mủ quanh nang tóc.
- Mô bệnh học: viêm cấp với xâm nhập bạch cầu đa nhân trung tính và lympho bào quanh eo và phần phễu nang lông. Nang lông và tuyến bã bị phá hủy, xơ hóa từng lớp. Viêm mạn tính hình thành u hạt với xâm nhập chủ yếu tương bào ở trung bì.
- CHẨN ĐOÁN PHÂN BIỆT
- Rụng tóc do viêm nang lông decalvans.
- Trứng cá bọc
- Viêm nang lông da đầu áp xe rò mủ
- Viêm tuyến mồ hôi mủ
- ĐIỀU TRỊ
- Tránh cắt tóc quá ngắn.
- Với tổn thương lớn tạo thành cục hay ổ áp xe, lựa chọn đầu tiên là tiêm nội tổn thương triamcinolon 5 – 40 mg/ml mỗi 2 – 3 tuần đơn độc hoặc kết hợp với bôi clindamycin 2%. Trường hợp nhẹ: bôi steroid loại I và II đơn độc hoặc kết hợp với kháng sinh tại chỗ.
- Kháng sinh đường uống: tetracyclin 500mg x 2 lần/ngày hoặc doxycyclin/minocycllin 50 – 100 mg x 2 lần/ngày trong 1 tháng thấy giảm kích thước tổn thương. Thuốc thường sử dụng trong vòng 3 tháng, có thể kết hợp với các phương pháp khác.
- Isotretinoin 0,25mg/kg/ngày hoặc 20mg/ngày giúp cải thiện tình trạng viêm. Khi đạt được hiệu quả tác giả Goh dùng liều duy trì 20mg mỗi 2 – 3 ngày trong một năm vẫn giữ được hiệu quả.
- Laser: những năm gần đây các tác giả tập trung vào sử dụng laser trong điều trị trứng cá sẹo lồi, do laser có thể tác động được vào sâu trong nang lông vì thế có kết quả cao, duy trì được ổn định lâu. Tổn thương sẩn đáp ứng tốt và ít tái phát với laser hơn các phương pháp cổ điển tác dụng ít và thường tái phát sau dùng thuốc.
+ Laser diode 810nm năng lượng 23 – 26 J/cm2, độ rộng xung 100ms, tỉ lệ sạch 90 – 95% sau 4 lần điều trị.
+ Laser Nd: YAG 1064 nm xung dài, năng lượng 35 – 45J/cm2, độ rộng xung khoảng 35ms, tỉ lệ cải thiện 82% sau 5 lần điều trị. Thường 1 tháng làm 1 lần. UVB đích (tUVB): 0,23 – 0,48 J/cm2 chiếu 2 – 3 lần/tuần, tăng 20% liều mỗi tuần đến khi dung nạp, hiệu quả đạt 34% sau 8 tuần và 49% sau 16 tuần.
- Trường hợp tổn thương rộng, xơ hóa nhiều và kháng trị: phẫu thuật cắt bỏ. nếu tổn thương tạo ổ mủ lớn có thể phẫu thuật chích rạch tổn thương sau đó phối hợp với kháng sinh đường uống hoặc isotrtinoin đường uống.
Trứng cá sẹo lồi với các nốt sẩn viêm, có mủ ở vùng chẩm
Trứng cá sẹo lồi với các vùng rụng tóc và xơ hóa
Nguồn:Trung tâm da liễu Hải Phòng Copy link
